Wijn in de boekhandel, vernieuwend of verboden?
Een nieuwe maand, een nieuwe site, een nieuwe blog! Als er dan toch vernieuwd moet worden, dan ook meteen goed. Iedere maand zal er op de site van Legal Parrot een blog verschijnen van een huisadvocaat. Dit keer: wijn in de boekhandel, vernieuwend of verboden?
Het komt steeds meer voor: hippe conceptstores die kleding en (woon)accessoires verkopen maar daarnaast ook een cafégedeelte exploiteren. Soms wordt er zelfs wijn te koop aangeboden! Handig is het wel, terwijl jij rustig door de spullen neust en hier en daar iets past, kan vriendlief op zijn gemak in het cafégedeelte genieten van een kopje koffie.
Een boekhandel in Zwolle, boekhandel Waanders B.V., speelde ook in op deze trend: naast culinaire boeken werd ook zwak-alcoholhoudende drank aan particulieren aangeboden voor gebruik “elders dan ter plaatse”. Je mocht dus niet drank nuttigen in de boekhandel, maar je kon er wel zwak-alcoholhoudende drank kopen.
Tegen deze ontwikkeling verzette de Vereniging Slijtersunie zich. Zij verzocht de gemeente Zwolle handhavend tegen de boekhandel op te treden wegens strijd met artikel 18 van de Drank- en Horecawet. In dit artikel staat namelijk dat het verboden voor een ander bedrijf dan een slijtersbedrijf zwak-alcoholhoudende drank voor gebruik elders dan ter plaatse aan particulieren te verstrekken. In lid 2 worden wel uitzonderingen gemaakt op deze regel, maar hier behoorde de boekhandel volgens de Vereniging Slijtersunie niet toe. De gemeente Zwolle weigerde echter te handhaven. Zij waren van mening dat handhavend optreden zodanig onevenredig werd geacht in verhouding tot de daarmee te dienen belangen, dat van handhaving diende te worden afgezien.
Een heel verhaal, maar waarom werd het dan onevenredig geacht? Dat heeft volgens de gemeente Zwolle te maken met het inspringen op een trend waarbij de grenzen tussen cafés en winkels van een winkel vervagen, ook wel ‘blurring’ genoemd. De gemeente Zwolle merkt op dat particulieren op zoek gaan naar de “totaalbeleving”. Om hier een podium voor te kunnen bieden neemt de gemeente Zwolle deel aan de Pilot verlichte regels winkelgebieden, in navolging van de Retailagenda van het Ministerie van Economische Zaken. Deze pilot beoogt de belemmerende regels voor ondernemers te inventariseren, veranderen of tijdelijk op te schorten waarbij ruimte om te experimenteren wordt gezocht in de landelijke en lokale regelgeving. Ook heeft de gemeente Zwolle zich aangemeld voor de Pilot gemengde horecabestemming, die meer mengvormen tussen horeca en detailhandel wil toelaten. De landelijke regelgeving die hieraan aan de weg staat, wordt met de pilot gedoogd. Handhaving zou daarom in dit concrete geval volgens de gemeente Zwolle niet passend zijn en tegen de Pilots werken.
De rechtbank oordeelt op 30 maart 2016 echter anders. Zij ziet in de bestaande regelgeving geen ruimte om te experimenteren met lokale dan wel landelijke regelgeving in die zin dat de gemeente Zwolle had mogen afzien van handhaving. Daarnaast ziet zij geen bepalingen in de Pilots die zich ertegen verzetten dat er handhavend kan worden opgetreden tegen overtredingen op de Drank- en Horecawet. De rechtbank verklaart het beroep van de Vereniging Slijtersunie daarmee gegrond, en draagt de gemeente Zwolle op een nieuw besluit te nemen met inachtneming van deze uitspraak.
Een opmerkelijke uitspraak dus, of juist heel begrijpelijk? Maakt de rechtbank het nu lastiger voor detailhandelszaken, die door vernieuwing proberen te overleven, of is het strikt naleven van de regelgeving in dit geval de beste oplossing? Laat hieronder weten wat je van deze zaak (te vinden onder ECLI:NL:RBOVE:2016:1078) vindt!
